Winkelwagen
Terug
Diëtist PS. food & lifestyle
14 maart 2023

Medicatie en vermageren, een moeilijke combinatie?

Medicijnen hebben verschillende bijwerkingen en sommige hiervan hebben direct invloed op je gewicht. Bijvoorbeeld vocht vasthouden of een sterkere eetlust.

Het vermageren lukt niet en je raakt steeds meer gefrustreerd! Je doet zo ongelofelijk goed je best maar toch blijft de weegschaal zeggen dat je gewicht niet afneemt. Hoe kan dat nou? Een oorzaak kan één van de medicijnen zijn die je gebruikt, maar welke medicijnen kunnen een oorzaak zijn? En kun je hier helemaal niets aan doen? Moet je accepteren dat het niet gaat lukken?

Aankomen, vermageren of je gewicht in balans houden

Veel vrouwen maar ook mannen stoeien met het gewicht. De één wil vermageren, de ander aankomen en weer een ander is tevreden, maar vindt het lastig om op gewicht te blijven. Verschillende oorzaken gaan hiermee gepaard zoals; hormonen, verhoogde eetlust, slechte stoelgang, te weinig eten, te veel eten, geen regelmatig voedingspatroon, trage stofwisseling, snelle stofwisseling enz. Wat er bij jou van toepassing is dat kan ik natuurlijk vanaf de computer moeilijk bepalen maar jouw (PS. food & lifestyle) coach of diëtist kan jou hier altijd bij helpen.

Over het algemeen is het vrij simpel; of je afvalt of aankomt is afhankelijk van de hoeveelheid calorieën die je tot je neemt in verhouding tot hoeveel calorieën je verbrandt. Je komt aan wanneer je meer eet dan je verbrandt en je valt af als je minder eet dan je verbrandt. Het lichaam heeft zoals je waarschijnlijk wel weet energie nodig om alle lichaamsprocessen te onderhouden en neemt deze energie op uit de voeding. Zodra er een overschot is gaat je lichaam dit opslaan als lichaamsvet en kom je aan. In omgekeerde richting is dit hetzelfde; als je minder inneemt aan energie dan je verbrandt dan val je af en wordt je vetmassa aangesproken.

Vermageren en hormonen

Je hormonen spelen een grote rol bij de hoeveelheid calorieën die je op de dag verbrandt. Als de hormonen leptine en insuline goed functioneren dan stijgt de stofwisseling op het moment dat ze actief zijn. Zo zijn er ook hormonen die de stofwisseling kunnen vertragen zoals ghreline.  Schildklierhormoon is hét stofwisselingshormoon. Bij een normaal werkende schildklier kan je lichaam de hoeveelheid energie goed verwerken en loopt de stofwisseling gestroomlijnd waardoor je weinig invloed merkt op je gewicht. Wanneer je een trage stofwisseling hebt dan verbrand je minder calorieën op een dag en kom je sneller aan. Bij een snelle stofwisseling verbrand je meer calorieën op een dag.

Vermageren en medicatie

Ongeveer twee derde van de Nederlanders en Belgen gebruikt regelmatig medicijnen. Deze medicijnen hebben verschillende bijwerkingen en sommige hiervan hebben op je gewicht. Bijvoorbeeld door vocht vast te houden, wat je merkt aan opgezette handen, voeten en enkels. Toegenomen eetlust is bij sommige medicijncategorieën ook een veelvoorkomende  bijwerking doordat het invloed uitoefent op je honger en verzadigingssysteem in je hersenen. Daarnaast kunnen medicijnen ervoor zorgen dat je stofwisseling langzamer gaat werken.. Vervelende bijwerkingen natuurlijk, maar er is wel iets aan te doen.Medicijnen die gewichtstoename in de hand werken zijn bijvoorbeeld antidepressiva. Deze zorgen ervoor dat de eetlust toeneemt en ze kunnen ook je stofwisseling beïnvloeden. Naast een toename van de eetlust wordt hier ook vaak gezien dat vocht wordt vastgehouden. Het vertragen van de stofwisseling gebeurt bijvoorbeeld bij antipsychotica en diabetesmedicatie met uitzondering van Metformine.

Om je een duidelijk beeld te geven hieronder een overzicht van de invloed op het gewicht van drie categorieën medicijnen die veel gebruikt worden, ontstekingsremmers, antidepressiva en diabetesmedicatie:

Ontstekingsremmers

Prednison (Lodotra) / Prednisolon / Methylprednisolon (Depro-Medol, Solumedrol) / hydrocortison (Acecort, Alkindi, Efmody, Locoid, Plenadren, Solucortef) / Cortison

  • Vochtophopingen
  • Opgeblazen gezicht
  • Gewichtstoename door toegenomen eetlust
  • Een andere vetverdeling door een andere opbouw en afbraak van vet

Antidepressiva

Agomelatine (Valdoxan) / Amitriptyline (Sarotex, Tryptizol) / Clomipramine (Anafranil) / Citalopram (Cipramil) / Dosulepine (Prothiaden) / Doxepine (Sinequan) / Escitalopram (Lexapro) / Fenelzine (Nardil) / Fluoxetine (Prozac) / Maprotiline / Mianserine / Mirtazipine (Mirzasna, Remeron) / Nortriptyline (Nortrilen) Paroxetine (Seroxat) Transylcypromine (Parnate, Tracydal) Trazodon (Trozalan) / Venlafaxine (Efexor) / Sertraline (Zoloft)

  • Gewichtstoename door toegenomen eetlust
  • Vocht vasthouden

Diabetesmedicatie

Metformine:

  • Verminderde eetlust en een vol gevoel

Gliclazide (Diamicron) / Glimepiride (Amaryl) / Repaglinine

  • Gewichtstoename

Insuline:

  • Gewichtstoename
  • Gewichtstoename door toegenomen eetlust

Andere medicijncategorieën die er bekend om staan dat ze het gewicht kunnen doen toenemen zijn:

  • Anti-epileptica
  • Antihistaminica (allergiemedicatie)
  • Antihypertensiva (bloeddrukverlagers)
  • Antipsychotica
  • Astmamedicatie
  • Maagmedicatie

De oorzaken zijn een veranderde stofwisseling, toegenomen eetlust of beide.

Tips

Om gewichtstoename zoveel mogelijk te beperken of tegen te gaan zijn de volgende tips erg belangrijk:

  • Zorg ervoor dat je voldoende eiwitten binnenkrijgt uitproducten zoals: noten, vis, vlees en eieren;
  • Zorg daarnaast voor veel vezelinname uit groenten, vezels vullen niet alleen goed maar zorgen er ook voor dat je darmmicrobioom gezonder wordt. Hoe meer goede bacterieën je daar hebt zitten des te beter je stofwisseling wordt;
  • Neem eventueel een goed probiaticasupplement, dit helpt ook om je darmmicobioom gezond te houden;
  • Drink voldoende vocht. Bij voorkeur water en thee zonder suiker (1,5 – 2 liter is voldoende);
  • Blijf bewegen. Zorg dat je minimaal aan de 30 minuten per dag matig intensief bewegen komt. Bij voorkeur aangevuld met 2 keer per week sporten zoals zwemmen, volleyballen etc.;
  • Wanneer je te veel bent aangekomen en bovenstaande adviezen niet voldoende werken kun je met je huisarts overleggen of er een alternatief medicijn is.

Bronnen: 

 

Terug naar overzicht